..................................................Όποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται καλά. - Ρήγας Φεραίος
Buchhandel Bowker Electre Informazioni Editoriali Micronet Nielsen Book Data

"Σκέφτομαι πως αυτά τα τρία συστατικά πρέπει νά 'χει η ζωή: το μεγάλο, το ωραίο και το συγκλονιστικό. Το μεγάλο είναι να βρίσκεσαι μέσα στην πάλη για μια καλύτερη ζωή. Όποιος δεν το κάνει αυτό, σέρνεται πίσω απ' τη ζωή. Το ωραίο είναι κάθε τι που στολίζει τη ζωή. Η μουσική, τα λουλούδια, η ποίηση. Το συγκλονιστικό είναι η αγάπη. Νίκος Μπελογιάννης
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν
ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ΥΦΟΣ

ΥΦΟΣ
........................................................................Γράμματα, τέχνες, βιβλίο, πολιτισμός

Κυριακή 24 Ιουνίου 2018

Μανόλης Αναγνωστάκης, ένας από τους κορυφαίους ποιητές της μεταπολεμικής γενιάς

   Αφιέρωμα    
Σαν σήμερα, γεννιέται στη Θεσσαλονίκη το 1925 
γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ *


Ο Μανόλης Αναγνωστάκης τη δεκαετία του 1970. Φωτο από την εκπομπή 
Παρασκήνιο του Λάκη Παπαστάθη. 

 Η ποίηση είναι μια δυνατότητα έκφρασης: θα μείνει κανείς μόνο σ' αυτή ή θα επιχειρήσει να εκφραστεί και μ' άλλους τρόπους; Ή θα φτάσει κάποτε σ' ένα σημείο που δεν θα αισθανθεί την ανάγκη της έκφρασης; Κι αυτό όχι από αδιαφορία ή παραίτηση· εντελώς το αντίθετο: από την οδυνηρή, αν θέλεις, διαπίστωση της φτώχειας των εκφραστικών του δυνατοτήτων. Της φτώχειας δηλαδή των λέξεων να αποδώσουν την ουσία της ζωής (...) Τότε σταματά. Τότε επιλέγει τη σιωπή. Που και η σιωπή, ορισμένες φορές και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι μια έκφραση. 

Εγώ θα έλεγα πως είναι και μια πράξη.»* (από τη συνέντευξη του Μανόλη Αναγνωστάκη στην τηλεοπτική εκπομπή «Παρασκήνιο», Σάββατο 1η Ιανουαρίου, 1983). Μανόλης Αναγνωστάκης Φοιτητής στην Κατοχή, ο Μανόλης Αναγνωστάκης είχε αναλάβει κατά τη διετία 1943-1944, παράλληλα με την δραστηριοποίησή του στην ΕΠΟΝ, την αρχισυνταξία του περιοδικού "Ξεκίνημα", που εξέδιδε ο Εκπολιτιστικός 'Ομιλος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Βλ. Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας. "Aσκήσεις ισορροπίας, σαν σε πατίνι ή κρεμασμένος στη σκαλοναρία. 
Στο παράθυρο του αυτοκινήτου, η μητέρα του υποκλίνεται ελαφρά στον φακό· δίπλα της, ο ξάδελφός του Γιάννης Kασιμάτης, με τον οποίο παλεύει στο εξώφυλλο του βιβλίου «Mανούσος Φάσσης». Στο μαρσπιέ, χαλαρή, σε στιγμές ευδαιμονίας, η μεγάλη του αδελφή, Mαρία, πιθανόν το 1934 (αρχείο Γ. Zεβελάκη)." "Ποδηλατώντας στις εξοχές της Θεσσαλονίκης. Σε μια οικογενειακή εκδρομή, λίγο πριν από τον πόλεμο που έφερε τα πάνω κάτω (αρχείο Γ. Zεβελάκη)." Από το βίντεο του Γιώργου Κορδομενίδη στο Youtube (φωτογραφίες από την εκπομπή Παρασκήνιο του Λάκη Παπαστάθη ;). 
~~~~~~~~~~
 «Στο Πανεπιστήμιο γνώρισα τον Θανάση Φωτιάδη, συμφοιτητή μου στη Νομική Σχολή, και άρχισα να κάνω παρέα μαζί του. 
Η γνωριμία αυτή έμελλε να εξελιχθεί σε μια πολύ στενή φιλία, που κράτησε μέχρι το θάνατό του, το καλοκαίρι του 1989. Δηλαδή, πενήντα ολόκληρα χρόνια! Τον Θανάση τον χαρακτήριζαν εξυπνάδα και ευρυμάθεια. Κι ακόμη, ένα έμφυτο χιούμορ. Είχε μιαν αξιόλογη βιβλιοθήκη σε σχέση με τη δική μου, που τότε άρχιζε να δημιουργείται. Πολύ συχνά βρισκόμουν στο δωμάτιό του, που συγχρόνως ήταν βιβλιοθήκη, χώρος ύπνου, σνακ-μπαρ- έτσι θα το λέγαμε , αν γνωρίζαμε αυτήν τη λέξη τότε- και αποθηκευτικός, εν γένει χώρος. 
Έρχονταν εκεί και άλλοι φίλοι και φίλες. Πολύ συχνά μαζευόμασταν εφτά κι οχτώ άτομα σ' έναν μικρό χώρο, τρία επί τέσσερα περίπου. Εκείνον τον καιρό καπνίζαμε κάτι φοβερά τσιγάρα, τα «Ποιότ» του Χατζηγεωργίου, κι όταν ντουμάνιαζε ο χώρος, φορούσαμε τα παλτά μας κι ανοίγαμε τα παράθυρα (...) Ο Θανάσης από παιδί ακόμη, διάβαζε με πάθος. Το ένα βιβλίο κατόπιν του άλλου. Διάβαζε λογοτεχνία, ιστορία, αργότερα μαρξιστικά, φιλοσοφία. Πνεύμα ανήσυχο, έψαχνε πάντοτε με σκοπό να βρει την αιτία των πραγμάτων. 
Όταν πρωταντίκρισα τη βιβλιοθήκη του, τα έχασα. Άγνωστοι τίτλοι αναγράφονταν στις ράχες των βιβλίων που πυργώνονταν γύρω μου ως την οροφή. Βρίσκονταν εκεί Γάλλοι υπερρεαλιστές, ο Έλιοτ, ο Κορδάτος, ο Κορνάρος, η Ρόζα Λούξεμπουργκ, η Ρόζα Ιμβριώτη. Περιοδικά, τόμοι ολόκληροι, δεμένοι, που αγνοούσα ως και την ύπαρξή τους. Νέα Γράμματα, Φιλική Εταιρεία, Ο Κύκλος, Το Τρίτο Μάτι. Βιβλία που πρωτοσυναντούσα, όπως η Οδύσσεια του Καζαντζάκη, βιβλία του Ελύτη, του Ρίτσου, του Εμπειρίκου, το μοναδικού Κοσμά Πολίτη και τόσων, μα τόσων άλλων. Μου διάβαζε στίχους δικούς του ή ξένους, μου διάβαζε θέατρο με μια βαθιά, υποβλητική φωνή. 
Συχνά μου μιλούσε για ζωγραφική, καθώς και για τις νεότερες τεχνοτροπίες, επειδή πειραματίζονταν και ο ίδιος. Ή, για να εκφραστώ καλύτερα, προσπαθούσε να ζωγραφίσει και ο ίδιος. Και μερικές φορές αρχίζαμε συζητήσεις πάνω σε κείμενα του Ματξ, του Ένγκελς ή και του Πλεχάνωφ. Και όταν βγαίναμε, κάναμε πάντοτε φάρσες για να ξεδώσουμε. Πειράζαμε τον κόσμο και πουλούσαμε ουτσκουσουσούμ, κάτι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, κατάλληλο για όλες τις εποχές, τις καταστάσεις και τις ηλικίες. Υλικό θαυματουργό. Έμπαινε παντού. Από σαλάτα του φαγητού μέχρι κινητήρα αεροπλάνου. Το ουτσκουσουσούμ εξελίχθηκε σε λέξη μαγική που σήμαινε το καθετί. 
Τα πάντα. Και την προσφέραμε με μια τέτοια σοβαρότητα, που ο άλλος δίσταζε να σε ρωτήσει. Ήταν πλέον κάτι το δεδομένο! Κι ο Θανάσης Φωτιάδης, αγνοημένος, παραγνωρισμένος, σχεδόν αποδιοπομπαίος από συστήματα σιωπής και σκοπιμότητας, αναζητεί μετά θάνατον μια δικαίωση. Τη δικαίωση εκείνη που την αξίζει επειδή τη δικαιούται.» 
(Κλείτος Κύρου, 
"Οπισθοδρομήσεις- Αναδρομή ζωής", Εκδ. Άγρα, σ. 81-84). Βλ. gerontakos. 1946. 

Ο Θανάσης Φωτιάδης (τέταρτος από τα αριστερά), διευθυντής
 του περιοδικού "Ξεκίνημα", με μια παρέα Επονιτών στο Σέιχ-Σου.



 Eφημερίδα Μακεδoνία (24-10-1948). Ο Μανόλης Αναγνωστάκης είναι ο δεύτερος από αριστερά στην τρίτη σειρά. (Από το αρχείο της οικογένειας Αξαρλή). 



 Η Λούλα Αναγνωστάκη, αδερφή του Μανώλη Αναγνωστάκη. Φωτ. Σ.Σ. Με τη Λούλα Αναγνωστάκη. Από το βίντεο του Γιώργου Κορδομενίδη στο Youtube. 


 Ἐπίλογος (ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη από τον Στόχο) Κι ὄχι αὐταπάτες προπαντός. Τὸ πολὺ πολὺ νὰ τοὺς ἐκλάβεις σὰ δυὸ θαμποὺς προβολεῖς μὲς στὴν ὁμίχλη Σὰν ἕνα δελτάριο σὲ φίλους ποὺ λείπουν μὲ τὴ μοναδικὴ λέξη: ζῶ. Γιατὶ» ὅπως πολὺ σωστὰ εἶπε κάποτε κι ὁ φίλος μου ὁ Τίτος, «κανένας στίχος σήμερα δὲν κινητοποιεῖ τὶς μᾶζες κανένας στίχος σήμερα δὲν ἀνατρέπει καθεστῶτα.» Ἔστω. Ἀνάπηρος, δεῖξε τὰ χέρια σου. Κρῖνε γιὰ νὰ κριθεῖς. Τίτος Πατρίκιος Εμφύλιος Πόλεμος (1948), έργο του Νίκου Εγγονόπουλου.

 Στον Νίκο Ε... 1949 Φίλοι Που φεύγουν Που χάνονται μια μέρα Φωνές Τη νύχτα Μακρινές φωνές Μάνας τρελής στους έρημους δρόμους Κλάμα παιδιού χωρίς απάντηση Ερείπια Σαν τρυπημένες σάπιες σημαίες Εφιάλτες, Στα σιδερένια κρεβάτια Όταν το φως λιγοστεύει Τα ξημερώματα. (Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για όλα αυτά;) Μανόλης Αναγνωστάκης, Παρενθέσεις 1949. Ποίημα γραμμένο στη φυλακή του Γεντί Κουλέ (Επταπύργιο). Nίκος Εγγονόπουλος Θεσσαλονίκη, μέρες του 1969 μ.Χ. 


Στην οδό Αιγύπτου -πρώτη πάροδος δεξιά- Τώρα υψώνεται το μέγαρο της Τράπεζας Συναλλαγών Τουριστικά γραφεία και πρακτορεία μεταναστεύσεως. Και τα παιδάκια δε μπορούνε πια να παίξουνε από τα τόσα τροχοφόρα που περνούνε. Άλλωστε τα παιδιά μεγάλωσαν, ο καιρός εκείνος πέρασε που ξέρατε Τώρα πια δε γελούν, δεν ψιθυρίζουν μυστικά, δεν εμπιστεύονται, όσα επιζήσαν, εννοείται, γιατί ήρθανε βαριές αρρώστιες από τότε Πλημμύρες, καταποντισμοί, σεισμοί, θωρακισμένοι στρατιώτες, Θυμούνται τα λόγια του πατέρα: εσύ θα γνωρίσεις καλύτερες μέρες 
Δεν έχει σημασία τελικά αν δεν τις γνώρισαν, λένε το μάθημα οι ίδιοι στα παιδιά τους Ελπίζοντας πάντοτε πως κάποτε θα σταματήσει η αλυσίδα Ίσως στα παιδιά των παιδιών τους ή στα παιδιά των παιδιών των παιδιών τους. 


Προς το παρόν, στον παλιό δρόμο που λέγαμε, υψώνεται η Τράπεζα Συναλλαγών - εγώ συναλλάσσομαι, εσύ συναλλάσσεσαι, αυτός συναλλάσσεται- Τουριστικά γραφεία και πρακτορεία μεταναστεύσεως -εμείς μεταναστεύουμε, εσείς μεταναστεύετε, αυτοί μεταναστεύουν- Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει, έλεγε κι ο Ποιητής Η Ελλάδα με τα ωραία νησιά, τα ωραία γραφεία, τις ωραίες εκκλησιές Η Ελλάς των Ελλήνων. Το ποίημα πρωτοδημοσιεύτηκε στα Δεκαοχτώ Κείμενα, η έκδοση των οποίων αποτέλεσε πράξη ομαδικής δημόσιας αντίστασης κατά της δικτατορίας. Ο τίτλος του ποιήματος παραπέμπει σε έργα του Καβάφη, ενώ στο τρίτο, τελευταίο μέρος του ποιήματος ο ποιητής χρησιμοποιεί το γνωστό στίχο του Γιώργου Σεφέρη με ειρωνική διάθεση, όπως σημειώνουν οι κριτικοί. 

 Ο Γιώργος Σεφέρης στο Μπχαμντούν του Λιβάνου τον Ιούλιο του 1955. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης στην εκπομπή Παρασκήνιο του Λάκη Παπαστάθη. Από το βίντεο του Γιώργου Κορδομενίδη στο Youtube. Αριστερά σχέδιο του εξωφύλλου της "Παιδικής Μούσας" του Μ. Φάσση (Μ.Αναγνωστάκης), 1980. Θά 'ρθει μια μέρα Θά 'ρθει μια μέρα που δε θα 'χουμε πια τι να πούμε Θα καθόμαστε απέναντι και θα κοιταζόμαστε στα μάτια Η σιωπή μου θα λέει: Πόσο είσαι όμορφη, μα δε βρίσκω άλλο τρόπο να στο πω Θα ταξιδέψουμε κάπου, έτσι από ανία ή για να πούμε πως κι εμείς ταξιδέψαμε. Ο κόσμος ψάχνει σ' όλη του τη ζωή να βρει τουλάχιστο τον έρωτα, μα δε βρίσκει τίποτα. 
Σκέφτομαι συχνά πως η ζωή μας είναι τόσο μικρή που δεν αξίζει καν να την αρχίσει κανείς. 
Απ' την Αθήνα θα πάω στο Μοντεβίδεο ίσως και στη Σαγκάη, είναι κάτι κι αυτό δε μπορείς να το αμφισβητήσεις. Καπνίσαμε -θυμήσου- ατέλειωτα τσιγάρα συζητώντας ένα βράδυ -ξεχνώ πάνω σε τι- κι είναι κρίμα γιατί ήταν τόσο μα τόσο ενδιαφέρον. Μια μέρα, ας ήτανε, να φύγω μακριά σου αλλά κι εκεί θα 'ρθεις και θα με ζητήσεις Δε μπορεί, Θε μου, να φύγει κανείς μοναχός του. (από τις Εποχές, 1945) 
 Γιάννης Κουνέλλης: μια ανάγνωση μέσα από τον Μανόλη Αναγνωστάκη (Βασισμένο εξ ολοκλήρου στην εργασία της Φιλίνας Λ. με τον ομώνυμο τίτλο, για το μάθημα "Ιστορία και Θεωρία" 7- Εμβαθύνσεις, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, ακαδημαϊκό έτος 2006-2007). 
 Ο Μανόλης Αναγνωστάκης στην εκπομπή Παρασκήνιο του Λάκη Παπαστάθη. 

Πηγή: www.lifo.gr

Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2017

Tο νέο βιβλίο, του Σώτου Αλεξίου με τίτλο "ΜΙΑ ΖΩΗ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ" από τις Εκδόσεις ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ





οι Εκδόσεις ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ και το POLIS ART CAFE παρουσίασαν το νέο βιβλίο, του Σώτου Αλεξίου με τίτλο
''ΜΙΑ ΖΩΗ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ'' Για το βιβλίο μίλησαν οι:
Πάνος Αϊβαλής, εκδότης του περιοδικού ''ΥΦΟΣ''
Ιωάννα Καρατζαφέρη, Συγγραφέας
Αποσπάσματα διάβασαν: η Τζέσικα Εννάλς Κουρτέση, ηθοποιός
ο Θανάσης Παπαθανασίου Σκηνοθέτης και η Ελένη Ρόδα.
Ο Γιάννης Λεμπέσης και η ορχήστρα του θα πουν τραγούδια που
συνυπάρχουν με τις ιστορίες του βιβλίου, στο πιο κάτω σύνδεσμο.
https://youtu.be/KMihoqhP2Mg

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2016

«Ουλές», της Πόπης Αρωνιάδα ποιητική (δίγλωσση) συλλογή. Μετάφραση στα αγγλικά: Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ

  ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ  




«Ουλές»,
της Πόπης Αρωνιάδα
ποιητική (δίγλωσση) συλλογή. 
Μετάφραση στα αγγλικά: Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ.
Εκδόσεις «Το Ροδακιό», σελ. 126



«Μια έντιμη ποιητική κατάθεση επιχειρεί εδώ η Πόπη Αρωνιάδα. Και με τον τίτλο της συλλογής (Ουλές) αλλά και με την αφιέρωση δείχνει το ανοιχτό τραύμα, που την ωθεί στην εκφορά του λόγο.
Τα ποιήματα της συλλογής αυτής αποπειρώνται να ισορροπήσουν και σε μια δεύτερη γλώσσα, στην εξαιρετική μετάφραση μιας άλλης σπουδαίας ποιήτριας, της Κατερίνας Αγγελάκη – Ρουκ, η οποία και προλογίζει την έκδοση. Η μετάφραση πρώτα ως ανάγνωση λειτουργεί και κατόπιν ως νέα δημιουργία, που μπορεί να θυμίζει το αρχικό κείμενο, ωστόσο απέχει από αυτό όσο και το διάστημα που χωρίζει τις δύο ποιήτριες.
Η έκδοση από "Το Ροδακιό" εξαιρετική, με την αισθητική που αρμόζει στον ποιητικό λόγο, ζυγίζει αντικριστά τα δύο κείμενα και συνοψίζει το περιεχόμενό τους στο εύγλωττο εξώφυλλο με τη ζωγραφική δημιουργία του Simon Birch. Στο σύνολο μια πρόταση προς τον αναγνώστη ποιητική και εικαστική που δομείται πάνω σε μια αλήθεια, έτσι όπως μας τη δίνει η ποιήτρια και τη σχολιάζει η άλλη ποιήτρια:
… γιατί όλα είναι αντίλαλος .............................................................................  (Πόπη Αρωνιάδα)
ναι, όλα είναι αντίλαλος μιας πραγματικότητας, που συχνά ούτε στη φαντασία 
μας δε χωράει 
 (Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ)».

~~~~~~~~~~
Αποσπάσματα από την κριτική της Διώνης Δημητριάδου
(περιοδικό Fractal http://fractalart.gr/oules/)
~~~~~~~~~~

Δημοσίευμα στην εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα" Νοέμβριος 2016 - www.selides-arkadias.blogspot.gr


Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2016

Από την μετάβαση από το ανταλλακτικό εμπόριο στο νομισματικό, ας δούμε λίγο την ιστορία του χρήματος στην αρχαιότητα

Με αφορμή την αναφορά, στο μάθημα της φιλοσοφίας, για την μετάβαση από το ανταλλακτικό εμπόριο στο νομισματικό, ας δούμε λίγο την ιστορία του χρήματος στην αρχαιότητα
Κατά τις συναλλαγές τους στην αρχαιότητα οι άνθρωποι είχαν καθιερώσει το ανταλλακτικό σύστημα βάσει του οποίου ο παραγωγός ενός προϊόντος αντάλλαζε τα επιπλέον προϊόντα με προϊόντα άλλου παραγωγού. Η μέθοδος της ανταλλαγής αγαθών χρονολογείται σε τουλάχιστον 100.000 χρόνια πριν, αν και δεν υπάρχει κανένα ιστορικό στοιχείο που να αποδεικνύει την ύπαρξη μιας κοινωνίας ή οικονομίας που βασίζονταν μόνο στη μέθοδο αυτή.
Πολλοί πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο ανέπτυξαν τελικά τη χρήση χρημάτων των οποίων η αξία βασίζονταν στην αξία του υλικού από το οποίο ήταν φτιαγμένα. Ο σίγλος ή σέκελ ήταν αρχικά μια μονάδα χρήματος αλλά και μονάδα βάρους. Η πρώτη χρήση του όρου προήλθε από τη Μεσοποταμία γύρω στο 3000 π.Χ. Κοινωνίες στην Αμερική, την Ασία, την Αφρική και την Αυστραλία άρχισαν να χρησιμοποιούν όστρακα ως χρήμα. Πολλά αντικείμενα έχουν χρησιμοποιηθεί ως χρήματα, από τα φυσικά λιγοστά πολύτιμα μέταλλα έως κοχύλια και από τσιγάρα έως τα εξ ολοκλήρου τεχνητά χρήματα όπως τα χαρτονομίσματα. Τα πρώτα νομίσματα κατασκευάστηκαν αρχικά από χαλκό, κατόπιν από σίδηρο και αυτό επειδή ο χαλκός και ο σίδηρος ήταν ισχυρά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή όπλων. Η χρηματική αξία των νομισμάτων προέκυπτε από την αξία του μετάλλου από το οποίο ήταν κατασκευασμένο.
Ο Βασιλιάς Φείδων του Άργους, το 700 π.Χ. περίπου, άλλαξε τα νομίσματα από το σίδηρο σε ένα μάλλον άχρηστο και διακοσμητικό μέταλλο, το ασήμι, και, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, αφιέρωσε μερικά από τα νομίσματα σιδήρου που έμειναν (που ήταν στην πραγματικότητα ράβδοι σιδήρου) στο ναό της Ήρας. Ο βασιλιάς Φείδων έπλασε τα ασημένια νομίσματα στην Αίγινα, στο ναό της θεάς της φρόνησης και του πολέμου Αθηνάς Αφαίας, και χάραξε τα νομίσματα με μια Χελώνα, η οποία χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα ως σύμβολο της κεφαλαιοκρατίας. Τα νομίσματα Χελώνες έγιναν αποδεκτά ευρέως και χρησιμοποιήθηκαν ως διεθνές μέσο ανταλλαγής μέχρι τις ημέρες του Πελοποννησιακού Πολέμου, όταν η Αθηναϊκή δραχμή τα αντικατέστησε. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο Τα πρώτα χρυσά νομίσματα στην ιστορία εκδόθηκαν από το Λύδιο βασιλιά Κροίσο, γύρω στο 650 – 600 π.Χ. Σύμφωνα με ένα μύθο, ο Δίας τιμώρησε την Ήρα και την έδεσε την με μια χρυσή αλυσίδα μεταξύ ουρανού και γης.
Η Ήρα, με τη βοήθεια του Ηφαίστου, έσπασε τη χρυσή αλυσίδα και απελευθερώθηκε. Λέγεται ότι όλος ο χρυσός που βρίσκεται στη γη προέρχεται από τα κομμάτια αυτής της χρυσής αλυσίδας, που έπεσαν από τον ουρανό. Ίσως λόγω αυτού του μύθο, ο χρυσός χρησιμοποιήθηκε στην αρχαία Ελλάδα μόνο στους ναούς, τάφους και κοσμήματα και δεν υπάρχει οποιοδήποτε αρχαίο ελληνικό χρυσό νόμισμα, μέχρι περίπου το 390 π.Χ., όταν ο Έλληνας βασιλιάς Φίλιππος ο 2ος της Μακεδονίας εξέδωσε τα πρώτα χρυσά νομίσματα. Σύμφωνα με άλλο μύθο, οι εφευρέτες των χρημάτων ήταν η Δημοδίκη (ή Ερμοδίκη) από την Κύμη (σύζυγος του Μίδα), ο Λύκος (γιος του Πανδίου του 2ου και πρόγονος των Λυκίων) και ο Εριχθόνιος, από τη Λυδία ή τη Νάξο.

Πηγή wikipedia

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

Θόδωρος Θεοδωρίδης - Κυκλοφόρησε η νουβέλα, με τίτλο "Ισορροπιστής αεροσκαφών"

Θόδωρος Θεοδωρίδης: συνέντευξη στην Τίνα Πανώριου

Ισορροπιστής αεροσκαφών Θόδωρος Θεοδωρίδης Κάπα Εκδοτική

Ο Θόδωρος Θεοδωρίδης, εκτός από ένα διάστημα έξι χρόνων που βρέθηκε στην Αθήνα για σπουδές (ΑΣΟΕΕ) και εργασία, ζει και δραστηριοποιείται στην Καβάλα όπου και γεννήθηκε το 1954. Για είκοσι χρόνια εργαζόταν και στη συνέχεια διατηρούσε μεγάλο βιβλιοπωλείο-πρακτορείο τύπου στη γενέτειρά του. Είναι δημοσιογράφος (εφημερίδα Πρωινή της Καβάλας), εκδότης τοπικών εντύπων, συγγραφέας τουριστικών, αρχαιολογικών και ιστορικών οδηγών της Καβάλας, καθώς και τραγουδοποιός («Εφτά απωθημένα», ανεξάρτητη παραγωγή 2000, «Θέλω να πάρω τα βουνά», LYRA 2005).

Η πρώτη γνωριμία με τον Θόδωρο Θεοδωρίδη έγινε μέσα από τις σελίδες της νουβέλας του, με τίτλο Ισορροπιστής αεροσκαφών. Μια επιπλέον αφορμή για να τον συναντήσω στάθηκε το πρόσφατο σκηνικό ανέβασμα της απογειωτικής αυτής ιστορίας από τον Θοδωρή Γκόνη στην Αθηναΐδα, με τον ταλαντούχο Δημήτρη Πιατά στον πρωταγωνιστικό ρόλο.  
Απολαυστική η νουβέλα σας Ισορροπιστής αεροσκαφών. Πώς προέκυψε αυτή η ωραία, «τρελή» περιπέτεια του Αλέξανδρου Ελεφάντη;
«Ηθικός αυτουργός» είναι ο Θοδωρής Γκόνης, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και σκηνοθέτης της παράστασης. Όταν πίναμε μια μέρα καφέ μαζί με καλούς φίλους, του διηγήθηκα την ιστορία, του άρεσε και με προέτρεψε να τη γράψω. Ο ίδιος μάλιστα εμπνεύστηκε και τον τίτλο.

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν συνέβη το περιστατικό που αφηγούμαι στην ιστορία. Απλώς ήταν ένα αστείο, μια πλάκα που μου έκανε κάποτε ένας παλιός φίλος, ότι δηλαδή σε κάποιο αεροπορικό μας ταξίδι μού ζήτησε τάχα η αεροσυνοδός να μετακινηθώ για την καλύτερη ισορροπία του αεροπλάνου, κι εγώ το αναπαρήγαγα μετά στις παρέες μου σαν να είχε πράγματι συμβεί. Έλεγα ψέματα, δηλαδή, και για λόγους αυτοσαρκασμού αλλά και σαν μια άμυνα σε όσα βιώνω ως υπέρβαρο άτομο.
Να είμαστε στρατιωτάκια, με ίδιο ύψος, ίδιο βάρος, ίδιο βηματισμό, ίδια ρούχα, ίδιες συνήθειες, κ.λπ. Αν κάποιος ξεφύγει, τότε γίνεται άμεσα αντιληπτός και η όποια διαφορετικότητά του γίνεται επίσης αντικείμενο απομόνωσης, άγριου και δηλητηριώδους σχολιασμού ή πολλές φορές και επίθεσης λεκτικής, και όχι μόνο.
Προσωπικά στοιχεία, λοιπόν, σας έδωσαν έναυσμα για να γράψετε με τρόπο τόσο απολαυστικό, σκληρό, αστείο, σπαρακτικό για τη ζωή του Αλέξανδρου Ελεφάντη…
Η ιστορία έχει πάρα πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Εγώ ο ίδιος, όπως σας είπα, ως υπέρβαρο άτομο, έχω βιώσει πολλές φορές τον ρατσισμό λόγω της «διαφορετικότητάς» μου· αλλά μετά από τόσα χρόνια έχω μάθει πια να διαχειρίζομαι αυτήν την κατάσταση με κάποια ψυχραιμία και χωρίς να με επηρεάζουν ιδιαίτερα τα όποια πικρά σχόλια και ειρωνικά βλέμματα συνοδεύουν, καμιά φορά, το πέρασμά μου.

Ο ήρωάς σας διαθέτει αυτοσαρκασμό σε μεγάλη δόση. Λυτρώνει όμως αυτός ο αυτοσαρκασμός ή απλά μαλακώνει λίγο τις πληγές;
Ξέρετε, η λύτρωση είναι μια πολύ «βαριά» λέξη. Είναι η απαλλαγή από δεινά και συμφορές. Λύτρωση μπορεί να νιώθει ένας πρόσφυγας που αναγκάζεται να ξεριζωθεί από τον τόπο του για να γλυτώσει ο ίδιος και η οικογένειά του από τον όλεθρο του πολέμου. Λύτρωση μπορεί να αισθάνεται ένα εξαρτημένο από ουσίες άτομο, όταν καταφέρνει μετά από μακροχρόνιο και επίπονο αγώνα να απεξαρτηθεί. Συνεπώς, δεν θα χρησιμοποιούσα ποτέ αυτή τη λέξη για την περίπτωσή μου. Είναι αλήθεια πάντως ότι ο αυτοσαρκασμός είναι συνήθως χαρακτηριστικό των υπέρβαρων ατόμων, αρκεί να μην υπάρχει υπερβολή, οπότε μετατρέπεται σε ένα στοιχείο έπαρσης και αυτοπροβολής.

Αυτός ο ιδιότυπος ρατσισμός που υφίστατο ο πρωταγωνιστής σας λόγω βάρους, δεν είναι, εν μέρει, ο ίδιος ρατσισμός που υφίστανται τόσοι και τόσοι άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο λόγω της οποιασδήποτε διαφορετικότητας;
Φυσικά, διότι δυστυχώς στη ζωή μας και στην καθημερινότητά μας μάς έχουν επιβάλει νόρμες που πρέπει να ακολουθούμε και να μη ξεφεύγουμε καθόλου. Να είμαστε στρατιωτάκια, με ίδιο ύψος, ίδιο βάρος, ίδιο βηματισμό, ίδια ρούχα, ίδιες συνήθειες, κ.λπ. Αν κάποιος ξεφύγει, τότε γίνεται άμεσα αντιληπτός και η όποια διαφορετικότητά του γίνεται επίσης αντικείμενο απομόνωσης, άγριου και δηλητηριώδους σχολιασμού ή πολλές φορές και επίθεσης λεκτικής, και όχι μόνο.
Υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις συμπεριφορές ανθρώπων που ζουν σε επαρχιακές πόλεις έναντι αυτών των μεγαλουπόλεων στον τομέα της αντιμετώπισης της διαφορετικότητας. Νομίζω ότι στην επαρχία, επειδή οι κοινωνίες είναι πιο μικρές και πιο κλειστές, τα πράγματα είναι αγριότερα. Στην Αθήνα ψιλοχάνεσαι μέσα στο ανώνυμο πλήθος. Ωστόσο αν με ρωτάτε προσωπικά, νιώθω πολύ καλά στην Καβάλα γιατί έχω την τύχη να περιστοιχίζομαι και να συναναστρέφομαι με εξαιρετικούς, μοναδικούς ανθρώπους. Στην οικογένειά μου, στο φιλικό και επαγγελματικό μου περιβάλλον, παντού.
«Ο Θόδωρος […] βούτηξε σε μια νεοελληνική πραγματικότητα που ανέθρεψε βουλιμικούς και επιθετικούς πολίτες στην περίοδο της απόλυτης αισιοδοξίας της για να τους παραδώσει στη συνέχεια τρομαγμένους και καταδιωκόμενους αρουραίους», γράφει ο Κοσμάς Χαρπαντίδης στο επίμετρο του βιβλίου σας. Εσείς πάλι τι νομίζετε; Αυτοί οι μεταλλαγμένοι πολίτες –ίσως κι εμείς οι ίδιοι– έχουν/ έχουμε γλιτωμό;
Η κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια πιθανόν να μας γλιτώσει τελικά. Γιατί –κακά τα ψέματα– στην επίπλαστη ευμάρεια της καταναλωτικής κοινωνίας μέσα στην οποία ζούσαμε είναι αλήθεια ότι, πέραν της μακαριότητας, αποκτήσαμε και χαρακτηριστικά αγριότητας και λαιμαργίας. Τώρα, σκύψαμε το κεφάλι, τσαλακώθηκε ο εγωισμός μας, «έσπασε» ο τσαμπουκάς μας, έχουμε χαρτάκι στο σούπερ μάρκετ και βάζουμε στο καλάθι αποκλειστικά αυτά που γράφει και μάλιστα τα φθηνότερα ή τις προσφορές, αραιώσαμε τις εξόδους μας και τέλος πάντων υπάρχει μια «ειλικρινής μεταμέλεια», η οποία τελικά μπορεί και να μας σώσει. Ο Θεός είναι μεγάλος και ελεήμων…
Η κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια πιθανόν να μας γλιτώσει τελικά. Γιατί –κακά τα ψέματα– στην επίπλαστη ευμάρεια της καταναλωτικής κοινωνίας μέσα στην οποία ζούσαμε είναι αλήθεια ότι, πέραν της μακαριότητας, αποκτήσαμε και χαρακτηριστικά αγριότητας και λαιμαργίας.
Βλέποντας τον Ισορροπιστή σας ανεβασμένο σε μορφή θεατρικού αναλογίου από το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας αλλά και πρόσφατα σε παράσταση στην Αθηναΐδα με πρωταγωνιστή τον εξαιρετικό, κατά την γνώμη μου, Δημήτρη Πιατά, ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση; Έτσι κάπως τον είχατε φανταστεί τον Αλέξανδρο Ελεφάντη;
Θα σας πω κάτι. Στο παρελθόν ασχολήθηκα επαγγελματικά με το τραγούδι ως τραγουδοποιός και χρειάστηκε πολλές φορές να τραγουδήσω τα τραγούδια μου παίζοντας την κιθάρα μου εγώ ο ίδιος μπροστά σε κοινό σε διάφορες μουσικές σκηνές ανά την Ελλάδα, αλλά και σε ανοικτούς χώρους συνεργαζόμενος συχνά με πολύ γνωστούς καλλιτέχνες. Ε, λοιπόν σας ομολογώ ότι το τόσο βαθύ και το τόσο ισχυρό αυτό συναίσθημα που ένιωσα όταν πρωτοείδα τον Ισορροπιστή αεροσκαφών να ανεβαίνει στη σκηνή δεν το είχα ξανανιώσει ποτέ στη ζωή μου. Παρόλο που δεν ήμουν πάνω στη σκηνή, όπως ήμουν στο πάλκο όταν τραγουδούσα. Παρόλο που ό,τι διαδραματιζόταν ήταν κατά κάποιο τρόπο ερήμην μου, εγώ εντούτοις ένιωσα πολύ μεγάλη χαρά και ικανοποίηση. Θα τολμούσα να πω ότι ένιωσα πραγματικά ευτυχισμένος, αν αυτό δεν μοιάζει λίγο με υπερβολή και λίγο με μπαρούφα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω αυτό. Όσο για το πώς είχα φανταστεί τον ήρωά μου, τον Αλέξανδρο Ελεφάντη, αρκεί να σας πω ότι από την πρώτη στιγμή που άρχισα να γράφω το κείμενο είχα στο νου μου τον Δημήτρη Πιατά. Ο Ισορροπιστής αεροσκαφών γράφτηκε γι’ αυτόν.

Τελικά το γέλιο είναι δράμα καλά και σωστά μεταφρασμένο;
Απολύτως. Αφού έχετε διαβάσει το βιβλίο ή εφόσον είδατε την παράσταση, θα το νιώσετε χωρίς αμφιβολία. Πίσω από το άφθονο –είναι αλήθεια– γέλιο υπάρχει πολύς πόνος και πολύς σπαραγμός. Υπάρχει στο βιβλίο ένα χαρακτηριστικό κομμάτι όπου ο Ελεφάντης αναγκάζεται μόνος του και χωρίς τα παραγγέλματα του πιλότου και για να εξασφαλισθεί η απόλυτη ισορροπία του αεροσκάφους, να μετακινείται ένθεν κακείθεν των καθισμάτων με μια αρμονία και μια πλαστικότητα δίκην Νουρέγιεφ στον «Καρυοθραύστη» του Τσαϊκόφσκι. Ο Γκόνης έβαλε σ’ αυτό το σημείο τον Πιατά να χορεύει κλασικό χορό με την υπόκρουση του γνωστού αποσπάσματος από το αριστούργημα του μεγάλου Ρώσου συνθέτη. Η σκηνή βγάζει φοβερό γέλιο. Σπαρταριστό. Όμως στο πρόσωπο του μεγάλου θεατρίνου Πιατά διακρίνει καθαρά κανείς το «γέλα παλιάτσο». Τον πόνο και την θλίψη που κουβαλάει στην ψυχή του αυτός ο ήρωας.

Κλείνοντας να σας ρωτήσω εάν έχετε κάτι νέο στα σκαριά μετά τον «Ισορροπιστή»;
Νέο δεν έχω. Απλώς γράφω κάτι τώρα. Έχω όμως στο συρτάρι δύο παλιότερα έργα, έτοιμα ν’ ανεβούν. Αν υπάρξει ενδιαφέρον, εδώ είμαστε. Μακάρι.


Ισορροπιστής αεροσκαφών
Θόδωρος Θεοδωρίδης
Κάπα Εκδοτική
48 σελ.
ISBN 978-618-5191-15-3
Τιμή € 8,48

_______________________